Паян Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнче ял-хулана хӑтлӑх кӗртес ыйтусене сӳтсе явма пуҫтарӑннӑ. «Формирование комфортной городской среды» (чӑв. Хуласене хӑтлӑх кӗртесси) регионти программӑна пурнӑҫлама 366,0 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Пурнӑҫлама палӑртнине пилӗк 5 картишӗнчен хальлӗхе 3-шӗнче ӗҫсене вӗҫленӗ, халӑх ҫӳрекен 35 вырӑнтан — 14-шӗнче.
Республикӑн строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрӗ Александр Героев каланӑ тӑрӑх, Йӗпреҫ районӗнче планпа пӑхнин 30 процентне ҫеҫ пурнӑҫланӑ, Ҫӗмӗрлере — 25 процентне, республикӑпа илсен — 82 процентне.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев подрядчиксен ӗҫне тӗрӗслесе тӑманшӑн муниципалитетсен пуҫлӑхӗсене ӳпкелесе хытах каланӑ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Правительствинче «Мускав — Чулхула — Хусан» автоҫула тӑвас ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
«М-12» ҫул пирӗн республикӑри Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш, Тӑвай районӗсем урлӑ иртмелле. Пирӗн регионта унӑн тӑршшӗ 98 ҫухрӑмпа танлашӗ. Ҫула 2024 ҫулхи ҫур-кунне туса пӗтерме ӗмӗтленеҫҫӗ.
Ҫул-йӗр тӑвас ыйтупа яваплисем ӗҫе кӳлӗннӗ ӗнтӗ. Ятарлӑ дирекци йӗркеленӗ. Халӗ территорие планлас енӗпе кирлӗ хутсене хатӗрлеҫҫӗ.
Машинӑсем пысӑк хӑвӑртлӑхпа ҫӳремеллискер «Европа — Хӗвеланӑҫ Китай» ҫулӑн пӗр пайӗ пулӗ.
«МТС» компани Чӑваш Енри 18 яла, вӗсенчен 15-ӗшӗнче 600-тен сахалрах ҫын пурӑнать, 4G ҫыхӑнӑва ҫитернӗ.
Асӑннӑ сетьпе Йӗпреҫ районӗнчи Чӑваш Тимеш, Вырӑс Тимеш, Ленин Поҫҫолкки; Муркаш районӗнчи Отарккӑ, Шарпаш, Чуманкасси; Вӑрнар районӗнчи Отиккӑвӑ, Кӳстӳмӗр, Ершепуҫ; Патӑрьел районӗнчи Тутар Тимешӗ, Кӗҫӗн Шӑнкӑртам; Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сӗренкасси, Мӑн Этмен, Тумликасси ялӗсем усӑ курайӗҫ. Вӗсенче пурӗ 5 пин ытла ҫын пурӑнать.
Сете ҫавӑн пекех Улатӑр, Ҫӗмӗрле тата Канаш хулисенче сарнӑ. Тӗнче тетелне смартфон, планшет, модем е урӑх хатӗр урлӑ кӗрсен хӑвӑртлӑх ҫеккунтра 75 мегабитпа танлашать.
«МТС» компанин Чӑваш Енри пуҫлӑхӗ Артур Сизов пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк вӗҫлениччен тата тепӗр 23 тӑрӑха пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ интернет ҫитермелле.
Ӗнер ирхине, авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Йӗпреҫ районӗнчи Хурамал ялӗнче пушар пулнӑ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, ҫулӑм ачасен айӑпӗпе тухнӑ.
Хурамалти Свердлов урамӗнче утӑ упрамалли вырӑн ҫунма тытӑннӑ. Пушар утӑ упрамалли вырӑнӑн тӑрри, утӑ ҫунса кайнӑ.
Палӑртмалла: ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Республикинче 1294 пушар пулнӑ. Инкексенче 41 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 57 ҫын суранланнӑ. Пушар кӑҫал 507 миллион тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ.
Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнче пурӑнакансем Канаша автобус ҫӳременнишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Ҫак ыйтӑва вӗсем Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев патне ҫырса янӑ. Ҫынсем пӗлтернӗ тӑрӑх, Олег Алексеевич патне вӗсем унччен те шӑрҫаланӑ. «Икӗ уйӑха яхӑн иртрӗ. Маршрут уҫӑлмарӗ», – пӑшӑрханаҫҫӗ ҫӗнӗ выҫлисем.
Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, ял ҫыннисен Канаша такси е уйрӑм ҫынсен машинисене тытса кайса килме тивет.
Олег Николаев хуравланӑ тӑрӑх, «Канаш–Ҫӗнӗ Выҫли» маршрутпа пассажирсене турттаракана палӑртма республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви конкурс ирттернӗ, анчах унта хутшӑнакан тупӑнман. Юпа уйӑхӗнче конкурса ҫӗнӗрен йӗркелеме палӑртаҫҫӗ.
Чӑваш Енри тата тепӗр яла газ ҫитернӗ. Хальхинче ҫак ырлӑхпа Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Пущӑн Сали ялӗсем киленӗҫ.
Хӗрлӗ хӑйӑва касма республикӑн строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрӗ Александр Героев тата ыттисем пырса ҫитнӗ. «Хальхи вӑхӑтра пирӗн регионта газификаци кӑтартӑвӗ 93,6 процентпа танлашать», — тенӗ министр.
Ял газ ҫитерме 3 километр тӑршшӗ пӑрӑх хунӑ. Халӗ 52 хуҫалӑхра ҫут ҫанталӑк ырлӑхӗпе усӑ курма пуҫлӗҫ.
Маларах Куславккара, Канаш районӗнчи Шӑхасанта, Йӗпреҫ районӗнчи Шӑрттанта, Пӑрачкав районӗнчи Кудеиха ялӗнче ӗҫсене вӗҫленӗ. Газпа тивӗҫтерекенсем 20 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрнӑ.
ҪУР | 17 |
Иртнӗ канмалли кун тӗлӗнче пирӗн республикӑра виҫӗ машина тата пӗр трактор ҫуннӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи Малиновка ялӗнче ирхи 6 сехетре «МТЗ-82.1» урапаллӑ трактор хыпса илнӗ. Вӑл уйрӑм ҫыннҫалӑх предприятийӗн пулнӑ. Ҫулӑм урапана тата кабинӑна сиенлетнӗ. Инкек сӑлтавне тӗпчевҫӗсем палӑртӗҫ.
Ҫав кунах 11 сехетре Улатӑрта «Geely-Emgrand EC7» ҫӑмӑл машина ҫунма тытӑннӑ. Вӑл гаражра ларнӑ. Транспорт юсавсӑр пулнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Гаражри пурлӑх та сиенленнӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарти Роза Люксембург урамӗнчи ача пахчин территорийӗнче «LADA-Granta» хыпса илнӗ. Вӑл ача пахчинче ӗҫлекен ҫыннӑн пулнӑ.
Ӗнер 10 сехет тӗлӗнче Кӳкеҫри автосервисра «Mitsubishi-Lancer» ҫунма тытӑннӑ. Машинӑна юсама илсе пынӑ.
Вырма пуҫлансан Чӑваш Енре комбайн ҫунса кайнине пӗлтернӗччӗ. Елчӗк районӗнче ӑна пула 15 гектар ҫинчи урпа кӗле ҫаврӑннӑ. Комбайна, телее, упраса хӑварма май килнӗ ун чухне. Уй-хирте каллех пӑтӑрмах пулнӑ. Хальхинче – Йӗпреҫ районӗнче.
Ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Ҫирӗклӗ ялӗ ҫывӑхӗнчи уйра вырнӑ хыҫҫӑн юлнӑ тырӑ тунисем ҫуннӑ. Пӗтӗмпе – 0,25 гектар.
Пушар комбайна пула тухнӑ. Техникӑн кӑлтӑксем пулнине палӑртнӑ. Шӑпах ӑна пула ҫулӑм тухнӑ.
Шупашкарта кашни кун тенӗ пекех ҫумӑр ҫӑвать. Метеостанци пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр тӑваткал метр ҫине 20 литр шыв ӳкнӗ.
Утӑ уйӑхӗнче Канаш тӑрӑхӗнче 10 миллилитр ҫеҫ нӳрӗк ӳкнӗ. Патӑрьел районӗнче тата сахалрах - 4 миллилитр. Ку тӑрӑхсенче ҫӗр типсе кайнӑ. Шӑмӑршӑ, Комсомольски, Йӗреҫ, Канаш районӗсенче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн 4-мӗш класӗ сыхланса юлнӑ-ха.
Ыран аслатиллӗ ҫумӑр ҫума пултарӗ, ҫавӑнпа асӑрхануллӑ пулма ыйтаҫҫӗ. Пӑр ҫума, ҫил ҫеккунтра 18 метр хӑвартлӑхпа вӗрме пултарӗ.
Йӗпреҫ районӗнчи Шӑрттан ялӗнче пурӑнакан арҫын хӑйӗн хӗрӗн ҫуртне чӗртсе янӑ.
Следстви версийӗ тӑрӑх, кӑҫал ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 62 ҫулти арҫын ӳсӗр пулнӑ. Вӑл хӗрӗн килӗнче бензин сапнӑ та шӑрпӑк тивертнӗ. Ҫулӑм ҫурта сиенлетнӗ, унта пурӑнма май ҫук. Ашшӗ хӗрне 550 пин тенкӗ ытлалӑх тӑкак кӳнӗ.
Арҫын хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе кӗҫех суд пӑхса тухӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.04.2025 15:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 23 - 25 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Петров Юрий Филиппович, ветеринари ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Петров Леонид Порфирьевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |